အာဆီယံအသိုင္း အဝုိင္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ခရီးေရာက္

အဖဲြ႔ဝင္ ၁၀ နိုင္ငံပါဝင္တဲ့ အာဆီယံအဖဲြ႔ႀကီးကို EU ဥေရာပသမဂၢလို စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းႀကီးျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနမႈဟာ အားရစရာ အေျခအေနျဖစ္ေနၿပီလို႔ အာဆီယံနိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာလိုက္ပါတယ္၊
အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းႀကီးေဖာ္ေဆာင္ေရး အားထုတ္မႈ အျပင္ ေဒသတြင္း နဲ႔ နိုင္ငံတကာ က ဘံု စိုးရိမ္စရာကိစၥေတြကိုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီး စည္းေဝးပြဲအၿပီးမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဖဲြ႔ဝင္နိုင္ငံေတြ ရဲ႕အားထုတ္မႈ ကို ေက်နပ္တဲ့အေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ တာျဖစ္ပါတယ္၊ အျပည့္အစံုကို မစုျမတ္မြန္က ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္၊

ဗုဒၶဟူးနဲ႔ ၾကာသပေတး ၂ ရက္က်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲအၿပီး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ AEC အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းႀကီးျဖစ္လာေအာင္လုပ္ဖုိ႔လိုတဲ့ အေသးစိတ္ အစီအစဥ္ေတြရဲ႕ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း လုပ္ၿပီးသြားၿပီလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္မကုန္ခင္မွာ လူေပါင္း သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့ အာဆီယံ နိုင္ငံေတြၾကား တခု တည္းေသာ အသိုင္းအဝိုင္းႀကီးျဖစ္ေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈေပါင္း ၂၅၉ ခုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး သြားၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္၊ ေဒသတြင္းမွာ အားလံုးပါဝင္နုိင္တဲ့ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ပိုၿပီး ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္နိုင္မယ္လို႔ ထိုင္း နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ Sihasak Phuangketkeow က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္၊

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးအားလံုး တသားထဲျဖစ္သြားေရးအတြက္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္၊ 2015 ခုႏွစ္မကုန္ခင္မွာ အာဆီယံစီးပြားေရးအသိုင္းအဝိုင္းႀကီးကို ေဖာ္ေဆာင္နိုင္မယ္လို႔လဲ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္၊ အာဆီယံနိုင္ငံေတြထဲမွာတင္မဟုတ္ဘဲ၊ အေရွ႕အာရွေဒသဖက္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈကို ဘယ္လို ျမွင့္တင္နိုင္မလဲဆိုတာကိုလဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္၊ RCEP လို႔ေခၚတဲ့ အာဆီယံနိုင္ငံေတြနဲ႔ အာဆီယံ ေဆြးေႏြးဖက္ နိုင္ငံ ၆ နိုင္ငံၾကား စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကိုလည္း လုပ္ေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေဒသတြင္းမွာ အားလံုးပါဝင္နိုင္မဲ့ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ ဆက္ၿပီး ညႈိႏႈိင္းသြားနိုင္လိမ့္မယ္၊ အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားနိုင္လိမ့္မယ္လို႔လဲ ထင္ပါတယ္။

ထိုင္းနုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေျပာခြင့္ရ ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္၊ အာဆီယံရဲ႕ တခုတည္းေသာေစ်းကြက္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ နဲ႔ တခုတည္းေသာ ကုန္ထုတ္လုပ္ တဲ့ေနရာႀကီးျဖစ္ေအာင္ရည္ရြယ္တဲ့ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းႀကီးေဖာ္ေဆာင္ နိုင္ေရးအတြက္ အဖဲြ႔ဝင္နိုင္ငံေတြလုပ္ရမဲ့ အေသးစိတ္အစီအစဥ္ေတြကို 2007 ခုႏွစ္ထဲက သေဘာတူေဆာင္ ရြက္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္၊ အာဆီယံနိုင္ငံေတြမွာ ကုန္သြယ္ခြန္ေတြ အမ်ားအျပားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ေပမဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္စီးဆင္းမႈ၊ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ လုပ္အား စီးဆင္းမႈေတြအတြက္ အာဆီယံေဒသအေနနဲ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါ့မ လားလို႔ ပညာရွင္တခ်ဳိ႕က ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။

ဗုဒၶဟူး၊ ၾကာသပေတး ၂ ရက္လုပ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲမွာ အာဆီယံအဖဲြ႔ရဲ႕ ယဥ္ၿပိဳင္နိုင္စြမ္းကို ျမွင့္တင္တဲ့အေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး နဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈေတြ လုပ္လာနိုင္ေအာင္ ပိုၿပီးလမ္းေတြ ဖြင့္ေပးဖို႔ကိုလဲ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္းမွာ ပိုၿပီး လြယ္လြယ္ကူကူ စီးပြားေရးလုပ္နိုင္မဲ့နည္းလမ္းေတြ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးျမႈပ္နွံမႈမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတာေတြကို ေျဖရွင္းနိုင္ဖုိ႔ လမ္းျပေျမပံုတခုေရးဆြဲဖုိ႔ကိုလည္း အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြက အႀကံျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။

တရားဝင္ ကိန္းဂဏန္းေတြအရ အာဆီယံ ၁၀ နိုင္ငံရဲ႕ စုစုေပါင္း ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္၊ အာဆီယံနိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကား ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးကလဲ တႏွစ္ တႏွစ္ကို ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးလာေနပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ နိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံ မႈသစ္ေတြကိုလဲ အာဆီယံနိုင္ငံေတြက ဆက္ၿပီး စြဲေဆာင္ေနပါတယ္၊ 2011 ခုႏွစ္က အာဆီယံေဒသတြင္း နိုင္ငံျခား တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ တန္ဖိုးက ေဒၚလာ 114 ဘီလ်ံရွိပါတယ္။

ကမာၻ႔စီးပြားေရး တိုးတက္ႏႈန္း ေႏွးေကြးေနခ်ိန္မွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွနိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈက စံခ်ိန္တင္ေလာက္ေအာင္ ခိုင္မာေနပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အာဆီယံအဖဲြ႔တြင္း Singapore မေလးရွား Brunei တို႔လို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေနတဲ့ နိုင္ငံမ်ိဳးေတြနဲ႔ နိုင္ငံတကာနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြကို အခုမွ စတင္ဖြင့္ေပးေနတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ Laos လိုနိုင္ငံေတြမ်ဳိးေတြက တခုတည္းေသာ စီးပြားေရးအသိုင္းအဝိုင္းႀကီးထဲကို အခက္အခဲ မရွိ တသားထဲ ဝင္ေရာက္နိုင္မွာလား ဆိုတာကိုလဲ ေလ့လာသူေတြ က ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။

Posted in: ျမန္မာ့သတင္း